Zeytinlikleri Madenciliğe Açan Yasa Teklifine CHP'den Sert Tepki

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde düzenlediği basın toplantısında, AKP tarafından Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu'nda görüşülecek olan ve zeytinlikler, tarım arazileri, orman alanları ve meralar üzerinde madencilik faaliyetlerine sınırsız yetki tanıyacak yasa teklifine ilişkin endişelerini dile getirdi. Sarıbal, teklifi "AKP torbayı açtı, içinden rant, yağma, acele gasp çıktı" sözleriyle değerlendirdi.

Milletvekili Sarıbal, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: "AKP'nin holding bakanları yetmedi, şimdi de holding vekilleri devreye girdi. Binlerce zeytin üreticisini, köylüyü yerinden edecek ve doğal varlıkları, meraları, tarım alanlarını yağmalayacak yeni bir yasa teklifini Meclis'e getirdi. Teklifle; zeytinliklerin üstüne maden sahası kurulabilecek. Kamulaştırma adı altında halkın malı şirketlere aktarılabilecek. Madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı alana denk gelmesi durumunda zeytin ağaçları, başka bir alana taşınacak. ÇED süreçlerini 'hızlandırma' bahanesiyle çevre koruma yükümlülüklerini tamamen yok sayan, acele gasp olarak tanımlayabileceğimiz bir anlayış dayatılıyor. Tarım arazileri, ormanlar, meralar bir kalemde maden sahası ilan edilebilecek. Halk bölgeden çıkarılıp başka yerde kiracıya dönüştürülecek. Maden şirketi ruhsat için devlete başvurduğunda 4 ay içerisinde yanıt verilmezse ruhsat onaylanmış sayılacak. Ve bütün bunlar 'kamu yararı' yalanıyla yapılacak. Yararı olan varsa o da maden baronları, rant ağaları, ihale avcılarıdır. Teklifin yasalaşması durumunda madencilik faaliyetlerine yönelik ruhsatlandırma süreçleri değiştirilecek."

Danıştay Yönetmeliği Durdurdu, Şimdi Torba Yasa ile Geliyorlar

Sarıbal, 1939'da kabul edilen Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun'un, iktidar tarafından yıllardır delik deşik edilmeye çalışıldığını belirtti. Bu yasanın zeytinliklere 3 kilometre mesafe kuralı getirdiğini ve Kanun'un 20. maddesiyle zeytinlik sahalarının daraltılmasının genel olarak yasaklandığını hatırlattı. Ancak, belediye sınırları içinde bulunan zeytinlik sahalarının imar hudutları kapsamına alınması durumunda altyapı ve sosyal tesisler dahil toplam yapılaşmanın zeytinlik alanının yüzde 10'unu geçemeyeceği sınırlamasının bulunduğunu vurguladı. Sarıbal, AKP'nin 2003'ten bu yana bu mesafeyi ortadan kaldırmak ve zeytinlikleri sanayi, enerji ve maden yatırımlarına açmak için 10'dan fazla girişimde bulunduğunu dile getirdi.

AKP'nin yönetmelikler aracılığıyla yasa koymaya çalıştığını vurgulayan Sarıbal, 1 Mart 2022'de çıkarılan maden yönetmeliğiyle zeytinliklerin madenciliğe açılmasının Danıştay kararıyla iptal edildiğini anımsattı. Ancak şimdi, aynı niyetin yeniden Meclis'e taşındığını ve bu kez yasa değişikliği yoluyla geçirilmeye çalışıldığını ifade etti.

Türkiye'ye İthal Bir Gelecek Bırakacaklar

Türkiye'nin 205 milyona yakın zeytin ağacıyla önemli bir üretici olduğuna dikkat çeken Sarıbal, şunları kaydetti: "Bu ağaçların ürettiği zeytin ve zeytinyağının değeri binlerce yıla yayılır. Bir yanda köylünün bin yıllık emeği, diğer yanda birkaç patronun 5-10 yıllık karı. Bunu savunmak akıl değil, alenen ihanettir. Bugün halk, litresini 300-500 TL'ye zor alıyor zeytinyağını. Bu yasa geçerse, yarın o zeytinyağını da yurt dışından ithal edeceğiz. Bir gecede köylünün varına yoğuna el koyacaklar. Toprağından çıkarıp kiracı yapacaklar. Türkiye'ye ithal gelecek bırakacaklar."

"Zımni Onay Felakettir"

Kanun teklifinde yer alan ve 4 ay içinde cevap verilmeyen başvuruların onaylanmış sayılması anlamına gelen "zımni onay" maddesinin çok ciddi bir risk taşıdığını vurgulayan Sarıbal, bu durumun kamu kurumlarını işlevsizleştireceğini belirtti. Sarıbal sözlerini şu çağrıyla tamamladı: "Bu anlayış, ülkemizin ormanlarını, tarım alanlarını ve tüm korunması gerekli önemli alanlarının hızlıca enerji ve maden projelerine açılması anlamına geliyor. Uygulamada, ilgili kurumların iş yükü veya personel yetersizliği gibi gerekçelerle tepki verememesi zımni onay olarak kabul edilecek. Zeytinliğe, ormana, tarlaya, meraya sahip çıkmak istiyorsak bu talan düzenine karşı topyekûn direnmeliyiz. 'Zeytinime dokunma' demek yetmez. Bu yasa, binlerce üreticinin toprağını, halkın yaşam alanlarını, geçimini, geleceğini gasp etme yasasıdır."