Poyraz: Tohumculuğu milli bir mesele olarak görüyoruz

Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri iştiraklerinden TAREKS A.Ş. tohumculukla ilgili alt yapısını güçlendirmek ve daha fazla proje üretmek amacıyla Balıkesir Altınova’da Ar-Ge merkezi açtı. Tarım Kredi Genel Müdürü Dr. Fahrettin Poyraz, “Tohum pazarının çok uluslu şirketlerin tekelinde olması, bizim bu işi sadece ticari bir gereklilik olmaktan öte aynı zamanda da bir milli mesele olarak görmemizi mecbur kılıyor” dedi.

Bitkisel üretimin en temel girdi ve gıda zincirinin önemli halkası olan tohumculuk sektörünün öncü kuruluşu TAREKS’in yeni Ar-GE merkezi düzenlenen törenle açıldı. Törene Ayvalık Kaymakamı Gökhan Görgülüarslan, Belediye Başkanı Mesut Ergin, Balıkesir Tarım ve Orman İl Müdürü Erkan Alkan, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ali Çoban, Genel Müdürü Dr. Fahrettin Poyraz, TAREKS Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Bağcı, TAREKS Yönetim Kurulu Üyeleri Erol Apaydın, Prof. Dr. Mustafa Çufalı, Emre Mermer, TAREKS Genel Müdürü Burhanettin Topsakal, Genel Müdür Yardımcıları Kamil Yılmaz, Burhan Kılıç, TARKİM Genel Müdürü Mücahit Asalıoğlu, Tarım Kredi Kooperatifleri Balıkesir Bölge Müdürü Hilmi Tunahan Eyice, İzmir Bölge Müdürü Adnan Yusuf Güney şirket ve kooperatif yetkilileri katıldı.

Balıkesir tohumculuğun merkezi

Açılışta konuşan Tarım İl Müdürü Alkan tohum ıslahının çok önemli ve değerli bir konu olduğunu söyledi. Tarım alanlarından daha çok verim alabilmek için ıslah çalışmalarının yapılması gerektiğini kaydeden Alkan, “ Özellikle son yıllarda iklim değişiklilerine karşı dayanıklılığın önemi daha çok anlaşıldı. Özellikle son yıllarda kuraklığa karşı, hastalıklara karşı türler üretilmeye başlandı. Bundan dolayı Ar-Ge merkezinin çok önemli olduğunu düşünüyorum. Özellikle Balıkesir’de olması çok değerli. Çünkü burası tohumculuğun tam merkezi konumunda. Yaklaşık 800 çiftçimizle 30 bin dekar alanda yıllık 16 bin ton sertifikalı tohum üretiyoruz. Bu Ar-Ge merkeziyle beraber tescil edilmiş daha nice sertifikalı tohumlar üreteceğimize inanıyorum” dedi.

Türkiye’nin eksiği yok, hatta fazlası var

Kaymakam Görgülüarslan ise yaptığı konuşmada çiftçileri bilimle buluşturma gayreti içinde olduklarına dikkat çekerek şunları söyledi:

“Bu açılış ilçemiz açısından çok özel, çok anlamlı. Çünkü bu ilçenin en önemli tarımsal varlığı olan Altınova’da bulunuyoruz. Bu beldemiz bizim ilçemizin toplam tarımsal potansiyelinin çok önemli bir kısmını üstleniyor. Türk çiftçisinin de bilim adına, en iyi, en yüksek verimi elde etme adına bilgiyle buluşması gerektiğini düşünenlerdenim. Dünya tarımında herkesin konuştuğu ülkelerden hiçbir eksiğimiz yok. Hatta fazlamız var. Bizim çiftçimizi bu anlamda donatmamız gerekiyor. Bilimsel gerçeklerle insanımızı, tarımımızı buluşturmak adına gayretlerimiz var. Bugün burada Ar-Ge merkezimizi açıyoruz ve tohumculuğumuzun geliştirilmesi adına, çiftçimizin ve ülke tarımının bilimle buluşturuyoruz.”

Daha çok kat edecek yolumuz var

Genel Müdür Dr. Fahrettin Poyraz, Tarım Kredi Kooperatiflerinin 1615 Kooperatif, 17 Bölge Birliği, Merkez Birliği ve 25 şirketiyle birlikte yaklaşık 40 milyar liralık bir büyüklüğe sahip, 810 binden fazla ortağıyla Türkiye’nin en büyük çiftçi kuruluşu olduğunu söyledi. Tarım Kredinin temel kuruluş misyonunun ortaklarına ve ülke çiftçisine, başta tarımsal girdilerin tedariği olmak üzere, hem üretim öncesi, hem de üretim sonrasında destek vermek olduğunu belirten Poyraz “Türkiye’de tarımsal girdi sağlayan sanayi kuruluşları arasında ilk 500’e giren, başta bitki beslemede GÜBRETAŞ, bitki korumada TARKİM, sulama sistemleri ve seracılıkta İmece Plastik, yemde TK YEM ve tohumculukta da TAREKS olmak üzere ciddi bir yapılanmamız var. Yakın zamanda özellikle tüketici tarafındaki kabiliyetimizi artırmak için çalışmalara başladık. Tarım Kredi Birlik A.Ş. olarak şirket yapılanmamızı, çiftçilerimizden aldığımız ürünleri işleme ve işletme noktasında geliştirirken daha sonrasında TK Market ve Pazarlama A.Ş.’yi de bu yıl başından itibaren geliştirme gayreti içerisine girdik. Tarım Kredi şu anki durumuyla aslında bir eli üreticiyle buluşmuş vaziyette, diğer eli de tüketiciyle ulaşmak için uzanmış durumda. Daha çok kat edecek yolumuz var.” dedi.

Arz güvenliği için her türlü tedbiri geliştirmeliyiz

Tarımsal üretimde her şeyin başı tohumla başladığını kaydeden Poyraz, “Dolayısıyla bizim tohum konusunu ihmal etmememiz gerekir. Hele ki pandemi süreci bize şunu gösterdi; her ülke şartlar zorlaştıkça, liberal felsefe, uluslararası ticaret, rekabet hukuku, dış ticaret vesaire tanımlarla belirlenmiş olan sorumluluklarını bir tarafa bırakıp önce can sonra canan anlayışıyla kendi ülkelerinin çıkarlarını önceleyecek politikalar uyguladılar. Tarımsal üretim ve gıda arz güvenliğinin sağlanması noktasında da ülkeler kendi önceliklerini belirlediler ve bütün bu kabul edilmiş olan uluslararası anlaşmalara bağlanmış olan bir takım uluslararası kurulları, kaideleri bir tarafa bıraktılar. Şu anlaşıldı; biz Türkiye olarak ne yaparsak yapalım, kendi arz güvenliğimizi sağlamak noktasında her türlü tedbiri geliştirmemiz gerekli. Bunun da başlangıç noktası tohum ve tohumculuk” diye konuştu.

Tohumculuk milli bir mesele

TAREKS’in 40 yıllık bir geçmişe sahip olduğunu vurgulayan Poyraz “Bu 40 yıllık geçmişe baktığımız zaman ciddi bir mesafe almışız. Sadece buradaki üretim tesisimiz değil, ülkemizin dört bir tarafında tohumculuk anlamında tescil edilmiş 70’in üzerinde tohumlarımız var. Yurtiçi, yurtdışı pazarlarda satışa da sunduk. Ama daha çok çalışmamız gerekiyor. Özellikle bu pazarın çok uluslu şirketlerin tekelinde olması, bizim bu işi sadece ticari bir gereklilik olmaktan öte aynı zamanda da bir milli mesele olarak görmemizi mecbur kılıyor. Biz TAREKS Tohum olarak, Tarım Kredi Kooperatifleri olarak tohumculuğun gelişmesi anlamında yerli ve milli ürünlerimizin hem yurtiçi, hem de yurtdışı pazarda geliştirilmesi noktasında üzerimize düşen her ne varsa yapıyoruz. Burası daha da gelişecek, ileride sürdüreceğimiz Ar-Ge çalışmaları açısından bir merkez olacak. Çünkü bir tarafta ıslah merkezimiz var, bir tarafta tohum üretim tesisimiz var, bir tarafta da laboratuvarımız var. Dolayısıyla Altınova bu anlamda bizim için, tohumculuğun gelişimi noktasında önemli bir merkez” ifadelerini kullandı.

TARKES Genel Müdürü Topsakal, yaptığı konuşmada Türkiye’nin hemen hemen bütün bölgelerinde tesisleştiklerini söyledi. Topsakal, “Yaklaşık olarak 40 bin tonluk üretim ve depolama kapasitesine sahiptir. Üretimin yanında bir de ıslah programımı, Ar-Ge programı gerekiyordu. Bu tesis aynı zamanda 2016 yılında tohum kalite laboratuvarını kurarak üretmiş olduğumuz tohumların analiz ve sertifikasyon yetkisini de almış bulunmaktayız. Ürettiğimiz tohumlukları sadece Türkiye’de satmıyoruz. Özellikle başta Azerbaycan, Gürcistan, Özbekistan, Kazakistan, Hırvatistan, Irak ve Suriye’ye yaklaşık 500 milyon dolarlık satış gerçekleştirdik. Ar-Ge Merkezinin kurulması ve yetkisinin alınmasıyla ıslah ve çeşit geliştirme çalışmalarına daha fazla yatırım ve proje yapılacaktır” dedi.

Konuşmaların ardından davetliler, Ar-Ge merkezini gezerek incelemelerde bulundu.