Tarlasında tarih çıktı: Polonya’da çiftçiden 6 bin yıllık Venüs keşfi

Polonya’nın Batı Pomeranya bölgesinde sıradan bir gün tarlasını süren bir çiftçi, insanlık tarihine ışık tutan olağanüstü bir keşfe imza attı. Aralık 2022’de Parsęta Nehri yakınlarında yapılan bu tesadüfi buluş, antik çağlara uzanan bir kadın figürünü gün yüzüne çıkardı. Uzmanlar bu eseri, Polonya’da şimdiye dek bulunan ilk “Venüs figürü” olarak nitelendiriyor.

Heykelcik, 12 santimetre uzunluğunda ve kalker (kireçtaşı) malzemeden yapılmış. Üzerinde deniz kabuklarından kalıntılar yer alıyor. Arkeologlar, bu figürün yaklaşık 6.000 yıl öncesine, yani Neolitik Dönem’e ait olduğunu ve muhtemelen o dönemde bölgede tarım yapan taş devri köylüleri tarafından yapıldığını düşünüyor.

Figür kaba işlenmiş bir estetik taşıyor: Kollarıyla göğsünü kavrayan bir kadın betimlenmiş; başında ne saç ne de yüz ifadesi var. Kısa ve kalın bacaklarıyla dikkat çeken figürün arka yüzeyi ise düz—bu da onun bir yere asılmak ya da dik olarak sergilenmek üzere tasarlanmış olabileceğini gösteriyor.

Arkeologlar, bu tür figürlerin sembolik anlamlar taşıdığına inanıyor. “Venüs” olarak adlandırılan bu tür kadın heykelleri, çoğu zaman doğurganlığı simgeliyor. Taş devri insanlarının iyi bir hasat için tanrılardan ve doğadan yardım dilediği düşünülüyor. Venüs figürü, Haziran 2025 itibarıyla Kołobrzeg (Kolberg) Ordu Müzesi’nde sergilenmeye başlandı.

Tarihi bir geleneğin parçası

Venüs figürleri, tarih boyunca kemik, fildişi, kil gibi çeşitli malzemelerden yapılmış; nadiren de olsa kalker, mermer ya da kumtaşından üretildi. Genellikle kadın bedeniyle özdeşleştirilen doğurganlığı temsil eden bu figürler, ağırlıklı olarak Paleolitik Çağ’a (Eski Taş Devri) tarihleniyor.

En bilinen örnekler arasında Avusturya’daki Willendorf Venüsü ile Almanya’daki Hohle Fels Venüsü yer alıyor. Bu figürlerin bazıları 35.000 yıl öncesine kadar uzanıyor. Bu açıdan bakıldığında, Kołobrzeg Venüsü 6 bin yılıyla nispeten “genç” bir tanrıça sayılıyor.