Şekerbank
Doç. Dr. Mikdat Şimşek

Doç. Dr. Mikdat Şimşek

Mail: [email protected]

ORGANİK MEYVE ÜRETİMİ YÖNÜNDEN GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ

Organik meyve üretimi denildiğinde, tabiattaki dengeyi koruyan, toprağın verimliliğinde süreklilik oluşturan, hastalık ve zararlıları kontrol altına alarak, doğadaki canlıların devamlılığını sağlayan, doğal kaynakların ve enerjinin optimum kullanımı ile optimum verimlilik alınan bir sistem olarak adlandırılabilir.

Dünyada tarımın ilk yapıldığı bölgelerden biri olan Güneydoğu Anadolu Bölgesi (GAB), bereketli toprakları, bol su kaynakları ve uygun iklim koşulları bakımından birçok ürünün kolaylıkla yetiştirilebildiği havzalar topluluğudur.

            Bu bölgemizde organik meyve tarımının yapılabileceği alanlar şunlardır:

  1. Diyarbakır ili kuzey kuşağı olan dağlık bölge,
  2. Siirt ili doğu ve kuzey doğu kuşağı, batısı ile güneyi,
  3. Şırnak ili doğu, kuzeydoğu kuşağı, güney kuşağı (sınır bölgesi – mayınlı saha),
  4. Mardin ili kuzey kuşağı, Savur, Midyat ve Kızıltepe kuzey kuşağı,
  5. Şanlıurfa Karacadağ doğu kuşağı, Suriye sınırı güney kuşağı (mayınlı saha), Halfeti ve Birecik dağlık kesimleri ve su boyları,
  6. Adıyaman ili Nemrut Dağı çevresi, Baraj gölü çevresi,
  7. Nizip ilçesi kuzey doğu kesimi,
  8. Kilis ili Suriye sınırı güney kuşağı (mayınlı saha).

 Ayrıca, adı belirtilmemiş başka yörelerde, organik meyve ve diğer bazı bitkiler de yetiştirilebilir.

Dünyanın en büyük entegre bölgesel kalkınma projelerinden Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) bu bölgemizle bütünleşmiştir.  Ayrıca, Türkiye’de sulanabilir 8.5 milyon hektar arazinin yüzde 20’si GAP Bölgesi’nde yer almaktadır. Bu bölgede yaşayan halkın gelir düzeyi ve hayat standardını yükseltmek için 1980’lerde uygulamaya konulan ve tarım, enerji, sanayi, ulaşım, haberleşme, eğitim, sağlık, turizm, kırsal ve kentsel altyapı gibi birçok sektörü kapsayan GAP’ın tamamlanması, sadece bu bölgenin değil aynı zamanda ülkemizin kalkınması için de hayati önem taşımaktadır.

Bu kadar imkanlar çiftçinin hizmetinde iken, fazla kazanma hırsıyla, meyve üretiminin çoğunlukla bilinçsizce yapılması, hem meyve kalitesinde düşmesine ve hem de çevresel sorunları da beraberinde getirmesine neden olmuştur. Bu yüzden, meyveciliğin organik yetiştiricilik modelinde yapılmasında yarar vardır.   

2013 yılı rakamlarına göre, ülkemizde, toplam Organik ürünlerin üretimi 922.624 ton iken, bunun 22.660 tonu GAB’nde yetiştirilmiştir. GAB’nde toplam organik meyve üretimi ise yaklaşık 7.950 tonda kalmıştır.  Bu bölgemizde, 680 tondan daha fazla üretimi yapılan 17 meyve türü bulunmaktadır. Bunlar Antepfıstığı, Badem, Ceviz, İncir, Zeytin, Kayısı, Nar, Kiraz, Vişne, Erik, Armut, Dut, Ayva, Çilek, Trabzon Hurması, Şeftali ve Zerdali’dir.

Buna karşın, 2013 yılı rakamlarına göre GAB’nde 10 meyve türü Organik olarak yetiştirilmekte olup, toplam üretimleri ise 7347,73 tondur. Bu üretim yöntemiyle, en büyük payı  4916,61 ton ile Gaziantep ilk sırada yer alırken 1663,88 ton ile Kilis ikinci ve 892,71 ton ile Şanlıurfa üçüncü  sırada yer almaktadır. Batman, Mardin, Siirt ve Şırnak illerinde, bu yöntemle meyve yetiştiriciliği yapılmamıştır. Ayrıca, bu yöntemle en büyük paya sahip meyve türü 3446,56 ton ile Nar iken, bunu sırasıyla zeytin (2319,22 ton), antepfıstığı (1644,97 ton), dut (96,44 ton),  elma (93,65 ton), kiraz  (56,02 ton),  ceviz (55,65 ton), badem (50,86 ton), erik (1,91 ton) takip etmiş olup, üretim 1,00 ton ile armut ise son sırada yer almıştır. Ancak, üzüm, bağcılık adı altında bahçe bitkilerinin başka bir dalını oluşturduğundan dolayı burada değinilmemiştir.

Şunu da ifade etmekte yarar vardır. GAB’de Organik üretim yöntemi bakımından şansı yüksek olan önemli meyve türleri Nar, Zeytin, Antepfıstığı, Kiraz, Badem, Ceviz ve İncir’dir. Ayrıca, Elma, armut, erik ve dut’tur. Ayrıca, bu bölgemizde, üretimi yapılan meyve türlerinin çoğunluğu adı konmamasına rağmen halen Organik vasıflıdır. Bu bölge, meyve türlerinin yetiştiriciliğinde, belki de, ticari gübre ve ilaç kullanılmayan veya çok az kullanılan nadir yörelerimizden biridir. Bu durum ise Organik meyveciliğe geçişte büyük kolaylıklar sağlamaktadır.  Bu yüzden GAB’nde yetişen meyve türlerini dikkate alarak, bunların Organik olarak yetiştirilmeleri halinde hem çiftçimiz ve hem de ülkemiz kazanacaktır. Ayrıca, sağlıklı bir toplum ve sağlıklı bir çevrenin oluşmasına olumlu katkı sağlayacaktır. 

Yorum Yazın

Ana Sayfa
Web TV
Foto Galeri
Yazarlar