Küresel Üre Fiyatları Geriledi

Haziran ve temmuz aylarındaki aktif artışın ardından, azotlu gübre piyasasında temmuz ortasından itibaren fiyat düzeltmeleri başladı. MMI hesaplamalarına göre, 17 Temmuz itibarıyla Baltık FOB bazında granül üre fiyatları haftalık bazda yüzde 2,2 düşüşle ton başına 435 dolara geriledi. Ancak bu düşüşe rağmen, fiyatlar bir ay öncesine göre hâlâ yüzde 7,4 daha yüksek seviyelerde seyrediyor. Daha önce, İran ile İsrail arasındaki çatışmanın tırmanmasıyla azotlu gübre fiyatları yükselmişti; MMI verilerine göre en büyük artış, 3-10 Temmuz arasında yüzde 8,5 olarak gerçekleşmişti.

MMI'nin piyasa değerlendirmesine göre, geçen hafta küresel üre piyasasında zayıf bir aktivite gözlemlendi. Tek önemli talep faktörü, Hindistan merkezli Rashtriya Chemicals & Fertilizers Ltd. şirketinin sona eren ihalesiydi. Avrupa ve Latin Amerika'da ise alıcı aktivitesi parçalı seyretti.

Piyasa analistleri, diğer bir Hindistan firması olan IPL'in önümüzdeki günlerde açıklanması beklenen ihalesinin arzı destekleyebileceğini belirtiyor. Aynı zamanda, Çin'in ikinci tur üre ihracat kotaları çerçevesinde arzın artabileceği öngörülüyor. Başlangıçta 0,8-1 milyon ton olarak tahmin edilen bir sonraki kotanın, şimdi 1,2-1,6 milyon tona ulaşması bekleniyor.

MMI'ye göre, dördüncü çeyrekteki ekim dönemi hazırlıklarıyla bağlantılı olarak kilit satın alma dönemine girmeye hazırlanan Brezilya'dan da azotlu gübre ithalatına olan ilginin bir miktar arttığı gözlemlendi. Ancak geçen hafta, Brezilya CFR bazında granül üre fiyatları yüzde 3'ten fazla düşüşle ton başına 465 dolara geriledi.

Rusya Gübre Üreticileri Birliği Başkanı Andrey Guryev, temmuz ayında yaptığı açıklamada, Rusya'nın Çin'den sonra dünyanın ikinci büyük mineral gübre üreticisi ve en büyük ihracatçısı olduğunu ifade etti.

MMI gübre piyasası başkanı Maksim Bratçikov, önümüzdeki aylarda üre fiyatlarının mevcut seviyelerde kalacağını ve muhtemelen küçük bir düzeltme yaşanabileceğini düşünüyor. Gazprombank'ın Enerji Ekonomisi Merkezi'nden Nina Adamova da, Orta Doğu'daki gerilimin azalmasının ardından kotalarda ciddi dalgalanmalar beklemiyor. Adamova, 2025'in üçüncü çeyreğinde Çin'den yapılan ihracatın etkisinin artabileceğini öngörüyor. Ancak Hindistan ve Brezilya gibi kilit pazarlarda üçüncü ve dördüncü çeyreklerde yüksek sezonun başlayacak olması nedeniyle önemli bir fiyat düşüşü beklenmiyor.

Fosforlu ve Potasyumlu Gübrelerde Son Durum:

10-17 Temmuz tarihleri arasında küresel fosforlu gübre (MAP/DAP) kotaları yükseliş gösterdi. Baltık limanlarında MAP fiyatları ton başına 740 dolara çıkarak haftalık yüzde 0,7 artış gösterirken, DAP kotaları ton başına 760 dolara yükselerek yüzde 0,9'luk bir artış kaydetti. MMI, bu iki gübre türü arasındaki artan fiyat farkını, Asya, Avrupa, Afrika ve ABD'de DAP'a olan aktif talep ve MAP piyasasında, esas olarak Latin Amerika'da devam eden minimum ticaret aktivitesi ile açıklıyor.

MMI'ye göre, fosforlu gübrelerdeki genel fiyat artışı, Hindistan ve Etiyopya'daki ihale aktiviteleri, dünyadaki serbest hacimlerin devam eden kıtlığı ve ABD Başkanı Donald Trump'ın 1 Ağustos'tan itibaren yeni gümrük vergileri uygulayacağını duyurmasının ardından yaşanan "haber savaşı"nın bir sonucu. Ancak uzmanlar, yeni tedbirlerin gübreleri doğrudan etkilemeyebileceğini belirtiyor.

Potasyum klorür piyasasında ise fiyatlar birkaç haftadır standart ürün için ton başına 286 dolar, granül ürün için ise ton başına 305 dolar seviyesinde sabit kaldı. Hindistan ve Çin ile yapılan ilk uzun vadeli sözleşmelerde belirlenen fiyatların nihayet kesinleştiği ve tüm büyük üreticiler tarafından kabul edildiği belirtiliyor. Piyasa, Endonezya ihalesinin sonuçlarını bekliyor. Bu ihalede standart ürün fiyatının Güneydoğu Asya'daki mevcut kotaları ton başına 50 dolardan fazla aşacağı ön görülüyor, ancak henüz kesin bir sonuç bulunmuyor.