Bilindiği üzere, ülkemizde Veteriner Fakültelerini bitirenler Hekim unvanı almakta ve Veteriner Hekim olarak meslek hayatına adım atmaktadır. Günümüzde, bu alanda mesleki eğitim veren kurumlarının adı, literatürde Veteriner Fakültesi ve mezunları ise Veteriner Hekim olarak adlandırılmakla birlikte, ne yazıktır ki, bazı meslektaşlarımız ve farklı çevreler tarafından mesleki unvan değişik şekillerde kullanılabilmektedir (Veteriner, Veteriner Hekimi v.b). Yanı sıra, bu noktada kendi içerimizde net bir fikri birliktelik ortaya koyamamış olmamızdan mı kaynaklanmaktadır bilinmez, basında ve halk arasında “Veteriner Fakülteleri” nin sehven “Veterinerlik Fakültesi” olarak adlandırıldığı da hepimizin malumudur. İşin özünde bu adlandırmaların hiçbiri, saf bir duygu ile bakıldığında, icra edilen iş adına farklı bir çağrışım uyandırmamakla birlikte, temelde, mesleğin ve icracısının adını koyarken yaşadığımız bu kavram kargaşası mesleki birlikteliğe ve bütünlüğe ciddi zarar vermektedir.
Şu ifade daha doğrudur demek istemiyorum. Amacım kanayan yaraya parmak basmak ve bu konuya dikkat çekmektir.
Mesleğin icra sınırları yasal anlamda belirlenmiş olmasına rağmen, en temel sorunlarımızdan bir tanesi de, üçüncü şahıslara mesleki tanıtımının yeterince yapılamıyor olmasıdır. Mesleğin büyüklüğü ve boyutu net olarak ortaya konamamakta ve anlatılamamaktadır. Reel bakıda bir reklam eksiğinin söz konusu olduğu söylenebilir. Genel anlamda bilindiğinin aksine, Veteriner Hekimler sadece hayvan sağlığı ile ilgili alanlarda değil, başta gıda sektörü olmak üzere bir çok farklı alanda insanlığa hizmet vermekte, başrol oynamaktadır. Uzun uzun anlatmak istemiyorum. Detay bilgiye internet üzerinden kısa bir araştırma ile ulaşılabilir. Özetle, Veteriner Hekimliğin hayvan sağlığı alanıyla olduğu kadar, insan sağlığıyla da direk ilgili olduğu bilinmeli, daha doğrusu bu geniş skala ve mesleki sorumluluk alanı topluma anlatılabilmelidir. Yasal çerçevede gerçekleştirilecek olan doğru reklam kampanyaları ile mesleğe yönelim arttırılacak ve Veteriner Hekimlik mesleğinin değeri ve kıymeti hafızalara kazınacaktır. Öte yandan, reklam ile ilgili mevcut düzenlemeler gözden geçirilmeli, bu yönde yetkili kurum ve kuruluşlar girişimde bulunmalıdır.
Son yıllarda lisansüstü eğitim eğiliminin arttığı söylenebilir. Temelde uzmanlaşma bir gerekliliktir. Birey her konuda iyi olamaz. Ancak bir konuda en iyi olabilir. Toplumsal profile bakıldığında, pratisyen ve uzman tanımlarının Türk Halkının hafızasında detay olarak yer etmiş terimler olduğu görülecektir. Tabi ki bu zihni yerleşmede Beşeri Hekimliğin rolü büyüktür. Unutulmamalıdır ki, eninde sonunda ve yasal çerçevede “Beşeri Tıp Modeli” “Veteriner Tıp” alanına da uygulanmak durumunda kalacaktır. Bu değişim er veya geç yaşanacaktır. İlk adımlar çoktan atılmış, mesleki anlamda Uzman Veteriner Hekim kavramı resmi literatüre (Resmi Gazete, 8.Ocak.1975, Sayı:15112 ve 2.Ağustos.1995, sayı:22362) ve kullanıma girmiştir. Bununla birlikte, bu terimin istenen düzeyde ve aktif kullanımının olmadığı ise dikkat çekmektedir. Öte yandan, Pratisyen Veteriner Hekim tanımı da açıkça yapılmalı, Uzman ve Pratisyen Veteriner Hekimlerin görev ve yetki çerçevesi en kısa zamanda çizilmelidir. Özetle, uzmanlık eğitimi ve alanının daha net belirlenmesine ve bu eğitimi verecek kurumların, kabiliyetlerinin, görev, yetki ve sorumluluklarının güncele göre ortaya konmasına ihtiyaç vardır. Üzülerek ifade etmeliyim ki, burada da, pratik mesleki hayatta, bir kavram kargaşasının yaşandığı görülmektedir. Şöyle ki, mevcut haliyle, Veteriner Hekimlik alanında lisansüstü eğitim, temelde üniversiteler (Sağlık Bilimleri Enstitüleri) bünyesinde verilmektedir. Adaylar tezsiz ve tezli yüksek lisans veya doktora programlarına, taşıdıkları şartlar çerçevesinde, yerleşme imkanı bulabilmektedir. Lisansüstü programlardan mezuniyet sonrası ise, kimin gerçekte uzman unvanını taşıdığı veya resmi anlamda bu unvanın kim tarafından kullanılabileceği ise bir muammadır. Hatta bu unvanların hayvan hastanesi açma ve muayenehane/poliklinik işletme hizmetleri dahilinde ihtisasını kartvizit olarak kullanma dışında ve bazı kurumlar haricinde, nasıl ve ne için ve ne çerçevede kullanılacağı veya kullanabileceği de net değildir. Şöyle ki, üniversitelerin Sağlık Bilimleri Enstitüleri yüksek lisans programlarından mezun olanlar “bilim uzmanı”, doktora programlarından mezun olanlar ise “bilim doktoru” unvanı almaktadır. Öte yandan, mezunların bitirdikleri program, durum, çalıştıkları kurum ve genel anlamda şartlara göre uzman, operatör doktor, Uzman Veteriner Hekim vb. unvanları sehven kullandıkları dikkati çekmektedir. Bir uniformite bu alanda da sağlanabilmiş değildir. Bu çerçevede ve lisansüstü eğitim adı ile, net bir düzenlemenin yapılması doğru olacaktır.
Yukarıdaki anlatım içerisinde eksiklerimiz ve yanlışlarımız şüphesiz olabilir. Amaç, bireysel bakış açımla tespit ettiğim noktalar yönünde farkındalığı sağlamaktır.
Yorum Yazın