Türkiye'de baklava ve tatlı üretiminin en iddialı markalarından Faruk Güllüoğlu'nun Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Güllü, dünyanın en büyük Antep fıstığı üreticisi İran ve bu yıl atağa kalkan Afganistan'ın Antep fıstığı için risk oluşturabileceği uyarısında bulundu.
Türkiye'nin bu yılki fıstık rekoltesinin yaklaşık 150 bin ton olduğunu ve fıstık hasadının başarıyla başladığını belirten Faruk Güllü, bu sene gerçekleşen rekolte düzeyinin ise memnuniyet yaratıcı olduğunu ama bu rakamında yeterli olmadığını belirtti. Faruk Güllü, "Stokçuların neden olduğu karaborsa ortamından uzakta bir hasat süreci yaşıyoruz. Geçen seneye göre nispeten fıstık daha çok ve fiyatlar istenen dengeli düzeye yakın ama özellikle kimi üreticilerin çok dikkat etmesi gereken gizli bir tehlike var, o da İran ve Afgan fıstığı" diye konuştu.
Geçtiğimiz dönemlerde "Yeşil Altın" olarak bilinen Antep Fıstığı konusunda stokçuların neden olduğu karaborsa ortamına özellikle dikkat çeken Faruk Güllü, Ağustos ayı ile birlikte başlayan yeni hasat dönemiyle ilgili değerlendirmelerde bulundu. İran ve Afganistan fıstığı, son iki yıldır yükselen fiyatlarıyla tartışmaların odağında bulunan Antep fıstığı için tehdit oluşturmaya başladı.
Dünyanın en büyük fıstık üreticisi İran ve fıstık üretiminde büyük bir atak içinde bulunan Afganistan'da bu yıl rekolte çok yüksek çıkarken, kaçak ve kontrolsüz yollardan Türkiye'ye giren yabancı kaynaklı fıstık, Antep fıstığı pazarı için tehlike çanlarının çalmasına neden oldu. Türkiye'de baklava üretiminin en iddialı markalarından Faruk Güllüoğlu'nun Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Güllü, konuyla ilgili Antep fıstığı üreticilerine uyarıda bulundu.
REKOLTE İYİ AMA…
Türkiye'nin bu yılki fıstık rekoltesi yaklaşık 150 bin ton olduğunu belirten Faruk Güllü, rekolte düzeyininmemnuniyet yaratıcı olduğunu kaydetti. Faruk Güllü, "Rekolte geçen seneyle kıyaslandığında gerçekten iyi düzeyde gerçekleşiyor. Malum Antep fıstığı Gaziantep başta olmak üzere 27 farklı il ve ilçede yaklaşık iki yüz yirmi bin kişinin ekmek kapısıdır.
Rekoltenin yüksek olması ve fiyatın gerilemesi üretici tüm sektörler açısından sevindirici. Bir önceki yıl rekolte neredeyse yarı yarıya daha düşüktü. Fiyatlarda iç pazar açısında da bir düşüş söz konusu. Antep fıstığı şu anda kilosu 55-60 TL fiyat düzeyinde seyrediyor. Yüksek fiyat döneminde birçok üretici fıstıklı ürünlerini geri çekmişti. Bu noktada eski günlere bir geri dönüş başladı ama bu noktada asıl fıstık üreticilerini bekleyen gizli tehlike var, o da İran ve Afgan fıstığı" diye konuştu.
İran'ın bu yıl 300-350 bin ton gibi çok yüksek fıstık rekoltesine sahip olması beklendiğine dikkat çeken Faruk Güllü, "İran fıstık üretiminde dünyada zaten birinci ülke. İkinci sırada ABD, üçüncü sırada ise Türkiye yer alıyor. İki yıl öncesine kadar ikinciydik. ABD geriden gelerek bizi geçti. Afganistan da bu konuda bilimsel çalışmalar yaparak büyük bir atak içinde. Afganistan'da belki rekolte için şu an tam rakam yok ama Afganistan'ın da bu yıl fıstıkta kendini göstereceği bir yıl olacağı ve yüksek miktarda Afgan fıstığının ihraç edilerek piyasalara sürüleceği söyleniyor. Türkiye'de fıstık ithalatı yasak ancak kaçak olarak sokuluyor. Bu da Türk fıstık üreticisi için büyük tehlike yaratıyor" dedi.
BİLİMSEL ÜRETİM YAPILMALI, İHRACAT YOLLARI AÇILMALI
İç piyasanın talebi olan 60-70 tonun dışında kalan Antep fıstığının ihraç edildiğini vurgulayan Güllü, şöyle konuştu: "İran ve Afgan fıstığının, Türkiye'nin Antep fıstığı ihracatını da olumsuz etkilemesi riski var. İhracatta İran ve Afganistan fıstığı bizim önümüzü çok kapatacak. Bu da ülkemiz içinde fazladan fıstık kalacağı için fiyatları daha da düşürecektir.
Yani içeride Antep fıstığının fiyatının daha fazla düşmesi değil, İran ve Afgan fıstığının yaratacağı olumsuz etki çok daha yüksek olacak. Antep fıstığı üreticileri, tarım ve hayvancılık bakanlığı ile daha verimli bilimsel çalışmalar yapmalı, daha çok fıstık ağacı fidesi dikilmeli ve yıllık üretim rekoltemizi artırmanın yollarını keşfetmeliler. Bununla birlikte en önemlisi mevsim ve hava koşullarından etkilenerek yıllık hasat azalışları engellenecek formüller bulunarak fiyatlar üzerinde oynanan oyunlar hepten ortandan kaldırılmalıdır".
Üretimde rekolte artışı sağlanmasının önemine dikkat çeken Faruk Güllü, Türkiye'nin bu sayede dünya üreticileri arasında hak ettiği yeri tekrar alarak dünya piyasasında fiyat belirlemede rol alabileceğini vurguladı. Faruk Güllü, "Fıstık üreticilerimiz ihracatta kendine yeni yollar yol açarak bu güçlü rekabette söz sahibi olmalıdır. Ayrıca bizlerde fıstık üretiminde Afganistan'ın rekoltesini arttırmak için yaptığı ABD ile yaptığı bilimsel işbirliği ya da İran'ın rekolte arttırıcı disiplinli çalışmalarını örnek alarak yeni çalışmalar yapmalı, devlet destekleriyle fıstık üretimini arttırmalıyız" dedi.
AFGANİSTAN, KENDİNE ABD'Yİ ÖRNEK ALIYOR
Konuyla ilgili çarpıcı tespitlerde bulunan Faruk Güllü, "Üretimde lider olan ülkeler tüm üreticilerin avantajlarınıgözetecek sivil toplum kuruluşlarıyla bilinçlendirme, üretimde verimlilik ve ürün kalitesini bilimsel yollarla artırma konusunda uzun soluklu çalışmalar yapıyorlar. Yalnızca ABD'de fıstıkla ilgili kurumları bir araya getiren konfederasyonun binlerce kurumsal üyesi var. Bu konfederasyon, üniversitelerle birlikte çalışmalar yapıyor ve düzenli yayınlarla tüm üreticilere ulaşıyor. Ayrıca pazarlama konusunda da sürekli destek veriyorlar.
Afganistan ise ABD'deki bilimsel kaynakları kullanarak üretim öngörüsü ve ürün kalitesinin artırılması için ülke politikası belirlemiş. Yeniden ağaçlandırma başta olmak üzere, muhtemel sorunları önceden çözmeye yönelik bir anlayışa sahipler. İran ise yıl boyunca hasat ve stok verilerini düzenli olarak takip ediyor ve 6 aylık dönemlerde yayınlanan raporlarla tüm sektörü bilgilendirip ortak bir politika çerçevesinde yönlendiriyor.
Özellikle ihracat konusunda son 4 yıllık verileri temel alarak neredeyse anlık fiyat belirleyici ülkelerden biri olarak dikkat çekiyor. Bir de her konuda olduğu gibi gizli güç Çin var. Üretimde beşinci sırada olmalarına rağmen, iç tüketimin yüksekliği aynı zamanda en büyük ithalatçılardan biri olmalarına neden oluyor" açıklamalarında bulundu.
DÜNYADA ÜRETİMİN YÜZDE 85'İ ÜÇ ÜLKEDEN
İran, 2013 yılında 478 bin ton üretimiyle dünyanın en büyük fıstık ihracatçısı olmuştu. İran, nükleer programını kısıtlaması karşılığında ülkeye uygulanan yaptırımlarının hafifletilmesini öngören anlaşmanın taraflarca kabul edilmesinin ardından İran'ın dünya genelinde fıstık ticaretinin daha da artması bekleniyor. İran'ın pazara aktif bir biçimde asılmasıyla, son beş yılda fiyatı yüzde 40 oranında yükselen fıstığın ucuzlayacağı yönünde öngörüler yapılıyor. Üretimde birinci sıradaki İran'ın yanı sıra ikinci büyük üretici ABD ve üçüncü sıradaki Türkiye, dünyada Antep fıstığı üretiminin yüzde 85'ini karşılıyor. Afganistan dünya üretim sıralamasında 8'inci sırada yer alıyor.
Yorum Yazın