Türkiye, 1800’lü yıllarda Osmanlı Padişahı’nın hediye ettiği Ankara keçileri sayesinde dünya tiftik üretiminin yüzde 50’sini elinde bulunduran Güney Afrika’dan liderliğini geri almak için harekete geçti. 2015 yılında 325 ton gerçekleşen tiftik üretiminin ve kalitesinin artırılması için Ankara Büyükşehir Belediyesi ve Gıda, Tarım Hayvancılık Bakanlığı başta olmak üzere üniversitelerden birliklere çeşitli kurumlar kendi alanlarında Ankara Keçisi ile ilgili projelere öncelik veriyor.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2015 yılında Türkiye genelinde toplam 325 ton tiftik üretimi gerçekleştirildi. 213 bin 429 tonluk tiftik üretimi ile Ankara birinci sırada yer aldı. TÜİK verilerine göre Türkiye’de 205 bin 828 keçi bulunuyor, Ankara’daki oran ise 125 bin 729. Keçi yetiştiriciliği ve tiftik üretiminde birinci sırada olan Ankara, yüz yıl önce Güney Afrika’ya kaptırdığı tiftik üretimindeki liderlik koltuğunu geri alabilmek için harekete geçti.
Tiftikte Dünya Lideri Güney Afrika’ya Keçiler Anadolu’dan Gitti
Bugün tiftik üretiminde dünya piyasalarında lider ülke Güney Afrika. 19. yüzyılda Ankara keçisi sadece Anadolu topraklarında yetiştiriliyordu. 1838 yılında Osmanlı Padişahı İngilizlere 13 Ankara keçisini hediye eder, ancak erkek keçiler yola çıkarılmadan önce kısırlaştırılır. Keçilerden birinin hamile olduğu ise gözden kaçar. Doğan yavru erkek olur ve damızlık olarak kullanılır, keçinin Afrika’daki ilk üretimi de böyle başlar. 1864 yılında keçi damızlık merkezi açılır. 19. yüzyılın 2. yarısında Afrika tiftik üretimi ve keçi sayısında o zaman dünya lideri konumundaki Osmanlı’yı geçti.
Dünya Tiftik Üretiminde Türkiye’nin Payı Sadece %6
2015 yılında dünyada 4.5 milyon kg tiftik üretildi. Toplam üretimin % 53’ü Güney Afrika Cumhuriyeti, % 18’i Lesotho, % 11’i Arjantin, % 4‘ü Avustralya, %3’ü ABD, %1’i Yeni Zelanda tarafından yapıldı. Türkiye’nin dünya üretimindeki payı ise %6. 2015 yılında Türkiye’de 325,309 kg tiftik üretildi.
Tiftik, Türkiye’de En Çok Kazandıran Tarımsal Ürün
Tiftik üretimi kullanım alanlarının genişlemesiyle birlikte dünyada her geçen gün değer kazanan önemli kaynakların başında geliyor. Sadece geçen yıl dünya tiftik piyasasını elinde tutan Güney Afrika’da tiftik fiyatları yüzde 27 artış gösterdi.
Dünya tiftik üretiminin büyük bir bölümü, başta İngiltere olmak üzere Fransa, İtalya, İspanya’da işleniyor. İşlenen tiftiğin büyük bir bölümü topsu, tiftik ipliği veya kumaş olarak başka ülkelere satılıyor. Dünya genelinde bu elyafın yaklaşık % 75’i el örgü ve makine örgü ipliği, % 20’si bayan aksesuarı ve erkek kumaşı, % 5’i de döşemelik kumaş ve sair tüketiminde kullanılıyor.
Tiftik üretimi Türkiye piyasalarında da üreticiye en çok kazandıran tarımsal ürün oldu. 2016’da Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği’nin de alım yapması ile birlikte tiftik üreticileri 2015 yılına oranla yüzde 50 daha fazla kazandı.
Ankara Keçisi için Birçok Alanda Projeler Yürütülüyor
Ankara Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler ve Jeotermal Kaynaklar Daire Başkanlığı, hem üretimi hem de kaliteyi artırmak için Ankara Keçisi ile ilgili resmen proje fabrikası gibi çalışıyor. Ankara Keçisi’nin ıslahı için 43 kişiye 237 teke dağıtımı yapılırken 32 kişiye 1.600 adet Ankara Keçisi dağıtıldı. Bu destekler sayesinde yüksek ve kaliteli verim sağlayan Ankara Keçileri ve damızlık oğlakları kasaplık olmaktan kurtuldu. 2017 yılında teke ve Ankara Keçisi dağıtımına devam edecek olan Ankara Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler ve Jeotermal Kaynaklar Dairesi ıslah, kırkım, pazarlama ve son ürün olarak değerlendirilmesine birçok alanda Ankara Keçisi ile çalışmalar yürütüyor.
‘’Türkiye Tiftik Üretiminde Yine Dünya Lideri Olacak’’
Ankara Keçisinden elde edilen tiftiğin dünya tekstil sektöründe önemini hala daha koruduğuna ve büyük talep gördüğüne dikkat çeken Ankara Büyükşehir Belediyesi Kırsal Hizmetler ve Jeotermal Kaynaklar Daire Başkanı Özgür Güven, “Yurtdışında mikron düzeyinde bir başarı sağlansa da mukavemet, parlaklık, lif uzunluğu gibi ölçütlerde dünyanın en kaliteli ve eşsiz tiftiği Ankara’da yetişiyor. Bu da Ankara’nın coğrafyasının kazandırmış olduğu bir zenginlik. Geçmişte tiftik üretiminde dünya lideri olan Türkiye’nin gelecekte yine dünya lideri olacağına inanıyoruz” diyor.
Yorum Yazın