CHP’li Sarıbal: OVP’de tarım bütçesi düşürüldü, çiftçi destekten mahrum

CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, 7 Eylül 2025’te Resmi Gazete’de yayımlanan 2026–2028 Orta Vadeli Program’daki (OVP) tarım sektörüne ilişkin düzenlemeleri değerlendirdi.

Sarıbal, programda genel bütçenin 2026’da yüzde 10, 2027’de ise yüzde 11 artırıldığını ancak Tarım ve Orman Bakanlığı bütçesinin aynı dönemde sırasıyla yüzde 2,2 ve yüzde 1,8 oranında düşürüldüğünü söyledi. Ayrıca çiftçiye ayrılan tarımsal desteklerin de önceki programa göre 2026’da yüzde 5,6, 2027’de ise yüzde 4,8 azaltıldığını belirtti.

Kanunda tarımsal desteklerin milli gelirin en az yüzde 1’i olması gerektiğini hatırlatan Sarıbal, “2026 için öngörülen GSYH 77,3 trilyon TL. Buna göre çiftçiye en az 773 milyar TL destek verilmesi gerekirken açıklanan miktar yalnızca 173,4 milyar TL. Bu, milli gelirin binde 22’sine denk geliyor. Yasal zorunluluğun beşte biri bile karşılanmıyor” dedi.

Tarım bütçesindeki kesintilerin üretimi düşüreceğini, gıda fiyatlarını artıracağını ve dışa bağımlılığı büyüteceğini vurgulayan Sarıbal, Türkiye’nin ithalata yönelmesinin yerli üreticiyi zayıflattığını kaydetti. TÜİK verilerine göre, 2025’in ilk yarısında hububat, baklagiller ve yağlı tohum ithalatı yüzde 7,4 artışla 7 milyar dolara çıktı.

Toprak Mahsulleri Ofisi’ne (TMO) sınırsız ithalat yetkisi verilmesini de eleştiren Sarıbal, bu düzenlemenin büyük ithalat şirketlerine yarar sağladığını, yerli üreticinin rekabet gücünü düşürdüğünü belirtti. Ayrıca ABD ile yapılan görüşmeler sonrası ek ithalat vergilerinin kaldırılmasını da “tarımın uluslararası pazarlık konusu haline gelmesi” olarak değerlendirdi.

Sarıbal, OVP’de sözleşmeli üretimin yaygınlaştırılmasına yönelik düzenlemelerin çiftçiyi sanayi şirketlerine bağımlı hale getireceğini ifade etti. Ayrıca mera, yaylak ve kışlak alanlarının ıslahına dair söylemlerle eş zamanlı çıkarılan yasa ile bu alanların maden ve enerji şirketlerine açıldığını hatırlatarak, hayvancılığın temel kaynaklarının daraldığını söyledi.

“Tarım bütçesinin küçültülmesi, ithalatın teşvik edilmesi ve çiftçi desteklerinin azaltılması, çiftçiyi üretimden koparır, tüketiciyi ise yüksek gıda fiyatlarına mahkûm eder” diyen Sarıbal, mevcut politikaların gıda güvencesini tehlikeye attığını dile getirdi.