Eğirdir Gölü İçin 21 Milyar Liralık Dev Hamle: Yeni Su Eylem Planı Devreye Giriyor

T.C. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Eğirdir Gölü'nde yaşanan su seviyesi düşüşüne dikkat çekerek, gölün korunması ve su kaynaklarının etkin yönetimi amacıyla hazırlanan kapsamlı bir Su Eylem Planı'nı kamuoyuna duyurdu. Bakan Yumaklı, göle giren su miktarının buharlaşmayı dahi karşılayamaz duruma geldiğini belirterek, bu durumun acil müdahale gerektirdiğini vurguladı.

Mevcut Durum ve Acil Eylem İhtiyacı

Bakan Yumaklı, 2024 yılında göle farklı kaynaklardan giren su miktarının 372 milyon metreküp olduğunu, buna karşılık buharlaşma miktarının 473 milyon metreküpe ulaştığını açıkladı. Bu durumun, göle gelen su miktarının buharlaşmayı bile karşılayamadığını, kullanım sularının ise bu rakamların dışında kaldığını gösterdiğini ifade etti.

Geçmiş Çalışmalar ve Yeni Stratejiler

Bakanlık bünyesindeki Devlet Su İşleri'nin Eğirdir Gölü için yıllardır çalışmalar yürüttüğünü belirten Yumaklı, 1990 yılında devreye alınan Yılanlı derivasyonuyla Aksu Havzası'ndan bugüne kadar göle 2.2 milyar metreküplük su transferi sağlandığını ve havzadaki 120 bin dekara yakın alanın modern sistemle sulandığını hatırlattı. Açık sulama sahalarının modernizasyon çalışmalarının devam ettiğini de ekledi.

Yumaklı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile göllerin kurtarılmasına yönelik iş birliklerinin sürdüğünü, bir yıl önce Çevre ve Şehircilik Bakanı'nın gölün temizlenmesi ve dip çamurunun arındırılmasıyla ilgili bir eylem planı açıkladığını ve bu çalışmaların birbirini tamamladığını belirtti.

13 Ana Başlık, 31 Alt Başlık ve 3 Temel Stratejik Hedef

Tarım ve Orman Bakanlığı olarak, Süleyman Demirel Üniversitesi ve bakanlık çatısı altında iki önemli çalıştay düzenlediklerini ve bilim kurulu oluşturduklarını ifade eden Bakan Yumaklı, bu çalışmaların neticesinde Eğirdir Gölü için 13 ana başlık ve 31 alt başlıktan oluşan bir eylem planı ortaya çıktığını söyledi. Bu planın, yıllardır yapılan çalışmaları da içerdiğini vurguladı.

Eylem planının üç temel stratejik hedefi şöyle sıralandı:

• Suyu daha etkin ve adil kullanmak.
• Yeraltı ve yüzey sularını bilimsel temelde yönetmek.
• Doğal dengeyi ve ekosistemi korumak.
• Ayrıntılı Tedbirler ve Yatırımlar

Bakan Yumaklı, "suyu daha etkin ve adil kullanmak" hedefi kapsamında, Eğirdir Gölü özelinde açık sulama sahalarının kapalı sulama sistemlerine dönüştürüleceğini ve diğer projelerin durdurularak tüm kaynakların buraya aktarılacağını duyurdu. Ayrıca, suyu merkeze alan üretim planlamasıyla suyu az tüketen ürün desenine kademeli olarak geçişin bir zorunluluk olduğunu ve bunun üreticilerle birlikte omuz omuza gerçekleştirileceğini ifade etti.

"Yeraltı ve yüzey sularının yönetimi" başlığında ise, Aksu Havzası'ndan gölü beslemek için yılda 42 milyon metreküplük suyun göle aktarılmasıyla ilgili yapım ihalesinin 8 Temmuz itibarıyla gerçekleştirileceği bildirildi. Yeraltı sularının disiplin altına alınması, kayıtdışı kuyuların tespiti ve verimsiz olanların kapatılması da eylem planında yer alacak. Gölün su envanterinin anlık takip edileceği ve yapay zeka kullanılarak suyun etkin yönetimi konusunda yazılım çalışmalarının devam ettiği belirtildi. Göl havzasında su miktarının artırılmasına yönelik çalışmaların süreceği ve gölün sığ olmasından kaynaklı buharlaşmaya bilimsel çözümler bulunacağı açıklandı.

"Doğal dengeyi ve ekosistemi korumak" başlığı altında ise, özellikle balık avcılığı konusunda yeniden yapılanma gerektiği, istilacı türlerin dikkate alınarak endemik türlerin korunmasına dönük çalışmaların yapılacağı vurgulandı. Toprak ve su kalitesi ile ilgili eğitim ve bilinçlendirme çalışmalarının tüm paydaşlarla birlikte yürütüleceği ifade edildi.

21 Milyar Liralık Yatırım ve Beklenen Faydalar

Bakan Yumaklı, Eğirdir Gölü Su Eylem Planı kapsamında 2025-2030 yılları arasında toplam 21 milyar liralık yatırım yapılacağını açıkladı. Bu yatırımlar sayesinde:

• Isparta ilinin 6 yıllık içme kullanma suyu ihtiyacına karşılık gelen 150 milyon metreküplük suyun sadece bir yılda tasarruf edilmesi sağlanacak.
• Gölün su miktarı artırılarak göl seviyesinin yükselmesi sağlanacak.
• Yeraltı suları korunacak ve gölün su kalitesi yükselecek.
• Göl ve havzasının ekosistemi korunacak.
• Elma, kiraz, şeftali, kayısı, badem gibi ürünlerin üretiminde ön plana çıkan bu yörede, tarımsal üretim garanti altına alınacak.

Geniş Katılımlı Bir Mücadele ve Gelecek Projeler

Bakan Yumaklı, mücadelenin siyaset üstü olduğunu ve paydaşlarla birlikte yürütüldüğünü, Eğirdir Gölü'nün korunmasının sadece bir doğal varlığı değil, aynı zamanda bir milletin üretim gücünü ve gıda arz güvenliğinin teminatını oluşturduğunu belirtti. Yumaklı, "Artık suyu tüketen değil yöneten, gölü bekleyen değil yeniden canlandıran bir anlayışla bütün adımlarımızı atıyoruz" dedi.

Eğirdir'den sonra Akşehir, Eber, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Seyfe ve Sapanca gölleri için de benzer eylem planlarının oluşturularak hayata geçirileceğinin müjdesini veren Yumaklı, bu planın "lafla değil yatırımla, temenniyle değil takvimle ve vaatle değil veriyle" hazırlandığının altını çizdi.

Etkinliğe, ilgili bakanlık mensupları, akademisyenler, teknik ekipler, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve çok sayıda vatandaş katılım sağladı. Yumaklı, katkı sağlayan tüm paydaşlara teşekkür ederek, Eğirdir Gölü ve benzeri göllerin yaşamasının Türkiye için kazanım olacağını ifade etti.