Bakan Yumaklı: 2026 Tarımsal Destek Ödeneği 168 Milyar Lira

Ankara, 24 Kasım 2025 – Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda 2026 yılı bütçesi ve 2024 yılı kesin hesabını sundu. Bakan Yumaklı konuşmasında, tarım, orman ve su yönetiminde sürdürülebilirlik, verimlilik ve dijital altyapıyı önceliklendirdiklerini belirtti.

Bakanlık, ülke yüzölçümünün yaklaşık yüzde 80’ini kapsayan 24 milyon hektar tarım alanı, 14,6 milyon hektar mera ve 23,4 milyon hektar ormanı yönetiyor. Yumaklı, iklim değişikliğinin tarımsal üretim ve doğal kaynaklar üzerindeki etkilerine dikkat çekerek yeni üretim planlama ve destek modellerini devreye aldıklarını ifade etti.

Tarım ve Hayvansal Üretimde Büyüme

Bitkisel üretimde 2002’den bu yana tarla bitkilerinde %29, meyvede %100, sebzede %30 artış sağlandı. Sertifikalı tohum üretimi 9 kat, fide/fidan üretimi 46 kat artış gösterdi. Hayvansal üretimde büyükbaş %71, küçükbaş %72 artışla Avrupa’da birinci sıraya yükseldi. Bal üretiminde Avrupa’da birinci, dünyada ikinci sıradayız.

Su Ürünleri ve Planlama

Su ürünlerinde son 23 yılda üretim 9 kat artarak 577 bin tona ulaştı, ihracat 20 kat artışla 2 milyar dolar oldu. Su ürünleri yetiştiriciliğinin %98’i planlama kapsamında yürütülüyor. Yeni yetiştiricilik alanları ve endemik balık türlerinin korunması hedefleniyor.

Tarımsal Destekler ve Kırsal Kalkınma

Üreticilere temel, yönlendirici ve verimlilik destekleri sunuluyor. 2025 yılında aile işletmeleri, genç ve kadın yetiştiricilere 3,3 milyar lira, verimlilik destekleri için 2,8 milyar lira aktarıldı. Organize Tarım Bölgeleri ve IPARD-3 programlarıyla kırsalda altyapı güçlendiriliyor.

TARSİM ve Tarımsal Krediler

TARSİM poliçelerinde devlet desteği %70’e çıkarıldı. 2025 yılı Ekim itibarıyla 2,8 milyon poliçe ile 32,6 milyar lira tazminat ödendi. Tarımsal kredilerle üreticilere düşük faizli finansman sağlanıyor; Ekim sonu itibarıyla 861 bin üretici 527 milyar lira indirimli kredi kullandı.

Gıda Güvenliği ve Yapay Zekâ Uygulamaları

Bakanlık, 138 laboratuvarla 559 farklı analizle güvenilir gıda sağlıyor. Taze meyve-sebzede pestisit kontrolleri ve Bitki Reçete Sistemi ile kimyasal kullanım azaltılıyor. Yapay zekâ ve dijital tarım teknolojileri ile toprak haritası ve üretim planlamaları geliştiriliyor.

Su Yönetimi ve Ormanlar

Su ve sulama yatırımlarına 2003-2025 döneminde 3,51 trilyon lira yatırım yapıldı; sulanan alan 47,9 milyon dekardan 72,7 milyon dekara çıktı. Orman varlığı ülke yüzölçümünün %30’una ulaşırken, ağaçlandırma ve karbon yutak ormanları projeleri devam ediyor. 2026 yılında yangınla mücadele kapasitesi artırılacak.

2026 Bütçesi ve Hedefler

Bakan Yumaklı, 2026 yılında tarım, orman ve su alanındaki yatırımlar için 202 milyar lira proje ödeneği ve 168 milyar lira tarımsal destek ödeneği ile toplam bütçenin 542 milyar lira olacağını açıkladı. Yumaklı, üretimi milli güvenlik meselesi olarak gördüklerini vurguladı ve çiftçilere teşekkür etti.